Η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας έχει αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες στις βιομηχανοποιημένες χώρες, δεδομένο που αφορά πλέον και σε έγγαμες γυναίκες με τέκνα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα αλλαγές τόσο στην αγορά εργασίας με την είσοδο των γυναικών, όσο και στην οργάνωση και καθημερινή λειτουργία της οικογένειας. Οι έμφυλες ανισότητες ωστόσο, για παράδειγμα στο επίπεδο των αμοιβών, της επαγγελματικής εξέλιξης ή ευκαιριών απασχόλησης, εξακολουθούν να παραμένουν ισχυρές. Συγχρόνως, παρά τη διαφορετική εργασιακή κατάσταση των γυναικών, οι γυναίκες εξακολουθούν να αναλαμβάνουν μεγαλύτερο βάρος στην κατανομή των καθηκόντων εντός των νοικοκυρών και τη φροντίδα των παιδιών και της οικογένειας. Αναφορικά με τις τάσεις αυτές που παρατηρούνται σε όλες τις βιομηχανοποιημένες χώρες, υπάρχουν ασφαλώς σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των χωρών τόσο ως προς τη συμμετοχή και στους όρους απασχόλησης των γυναικών στην αγορά εργασίας, όσο και στην οργάνωση του σπιτιού και της οικογένειας (European Social Survey Education Net: http://essedunet.nsd.uib.no). Οι διαφοροποιήσεις αυτές χρειάζεται να μελετηθούν και να αναδειχθούν ώστε να κατανοηθεί το πώς διαμορφώνεται η σχέση οικογένειας και εργασίας σε διαφορετικά πλαίσια και για διαφορετικές κατηγορίες ανθρώπων, αλλά και πώς γίνεται αντιληπτή από τα ίδια τα άτομα τόσο η παραπάνω σχέση, όσο και η θέση τους στις δυο βασικές σφαίρες της ζωής τους.
Η μελέτη περίπτωσης που παρουσιάζεται εδώ προέρχεται από την κοινωνική έρευνα των Scott και Plagnol (2012) με τίτλο «Σύγκρουση εργασίας-οικογένειας και ευημερία στην Βόρεια Ευρώπη» βάσει πρωτογενών δεδομένων που προήλθαν από το 2ο γύρο διεξαγωγής της Ευρωπαϊκής Κοινωνικής Έρευνας (ΕΚΕ) το 2004.
Ερευνητικά Ερωτήματα
Βασικό ερώτημα της μελέτης περίπτωσης που εξετάζεται εδώ είναι αν η σύγκρουση εργασιακής και οικογενειακής ζωής και η ευημερία των ατόμων ποικίλλουν μεταξύ των εξεταζόμενων χωρών ανάλογα με την υποστήριξη που προσφέρεται ανά χώρα στη μητρική απασχόληση και σε ένα πιο δίκαιο καταμερισμό των οικογενειακών ευθυνών μεταξύ ανδρών και γυναικών.
Επιπλέον, διερευνάται αν και πώς ο καταμερισμός αμειβόμενης και μη αμειβόμενης εργασίας ανάμεσα στα ζευγάρια ανάλογα με τη φάση ζωής της οικογένειας επηρεάζει τη σχέση εργασιακής-οικογενειακής ζωής, χωριστά ανά χώρα και συγκεντρωτικά.
Τέλος, διερευνάται η έμφυλη διάσταση της σύγκρουσης εργασίας-οικογένειας και των συνεπειών της για την ευημερία των ατόμων, υποθέτοντας ότι αυτή εν μέρει αντανακλά το φαινόμενο της κατανομής της μισθωτής και μη αμειβόμενης εργασίας σε όλη τη Βόρεια Ευρώπη.
Βιβλιογραφική αναφορά
Scott, J., & Plagnol, A. C. (2012). Work-family conflict and well-being in Northern Europe. Στο S. Dex, J.L. Scott & A. Plagnol (Επιμ.), Gendered lives: Gender inequalities in production and reproduction (σσ. 174-205). Edward Elgar Publishing.
Παρουσιάζεται τμήμα του ερωτηματολογίου της ΕΚΕ -στην ελληνική γλώσσα- που αφορά τις ερωτήσεις που διέπουν το άρθρο.
There are 19 questions in this survey.
